Ba mươi bảy năm
sau khi cùng nhau cầm bao nylon lom khom lội vào vùng chiến sự để thu
nhặt xác đồng bào bị thảm sát bởi đạn của Sư Đoàn Pháo Bông Lau mà
cứ như lén lút vào kho tội ác của Cộng sản để đánh cắp, câu đầu
tiên anh Nguyễn Kinh Châu nhắc đi nhắc lại với tôi (như cứ sợ chính
mình cũng sai sót) là tên đầy đủ của nghĩa trang mà nhật báo ST đã
mai táng 1,841 xác, “Nghĩa Trang Đồng Bào Chiến Nạn Quảng Trị̣ do nhật báo
Sóng Thần và thân hữu phụng lập”.
Một lần đi hốt
xác đồng bào bị Việt Cộng chôn sống trong tết Mậu Thân ở Huế, và lần thứ
nhì hốt xác đồng bào bị Việt Cộng tàn sát trên Đại Lộ Kinh Hoàng ở Quảng
Trị, những hình ảnh ghê rợn đã khắc chạm thật sâu vào ký ức anh Châu, như
một thứ đền tưởng niệm Cánh Đồng Chết của nạn nhân Pol Pot ở Cam-Pu-Chea
– “trăm năm bia đá thì mòn, ngàn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ”. Trả
lời câu hỏi của tôi, anh Nguyễn Kinh Châu nhắc lại con số 1,841 xác nạn
nhân một cách dễ dàng như không cần khui một gói thuốc lá để biết trong
đó có 20 điếu.
Tôi hỏi tiếp,
làm sao anh nhớ được chính xác như thế, anh tâm sự, “Làm sao không, có
ngày nào là áo quần không thấm mùi hôi của xác chết, có xác nào không
là xác đồng bào, anh em?”
Khi mới bắt
tay vào việc, chính quyền và quân đội chưa cho phép thường dân qua sông
Mỹ Chánh vì vấn đề an ninh (sợ Việt Cộng trà trộn để hoạt động) và
vì vấn đề an toàn (sợ đạn pháo binh Việt Cộng bắn trúng làm chết
nhóm người đi lượm xác đồng loại). Vấn đề mang một nhóm thường dân
vượt qua phòng tuyến quân sự Mỹ Chánh để tìm và thu nhặt xác là
chuyện chưa từng xảy ra trước đây trong chiến tranh Đông Dương. Mặt khác,
anh em báo ST ngại một khi đăng lời kêu gọi xin độc giả tiếp tay đóng
góp, tiền tới tay rồi mà lỡ xác đồng bào lấy về không được sẽ bị
mang tiếng lừa phỉnh, nên anh Châu hội ý với anh em phóng viên ST đang
có mặt tại Huế, rồi vào Đà Nẵng bàn thêm với bác sĩ Phạm Văn Lương.
Kết quả: chúng tôi quyết định thử nghiệm trước bằng cách tự lực. Anh
Châu đã mang chiếc xe gắn máy Honda 68 tới xin cầm cho một thân hữu là
anh Huỳnh Văn Phúc, chủ tiệm vàng Phúc Ân kiêm tổng thư ký Hội Đồng
Tỉnh Thừa Thiên, lấy 50 ngàn đồng để làm vốn liếng khởi công. Ngạc
nhiên thấy anh Châu cầm xe, anh Phúc hỏi dồn, nên đã biết sự thật là
anh Châu cần tiền để trao cho thầy Thích Đức Tâm ở chùa Pháp Hải bên
cồn Hến đóng quan tài để ra Quảng Trị lượm xác đồng bào bị pháo
chết. Biết việc chúng tôi làm như thế, anh Phúc bảo anh Châu cứ mang xe
về, và cho anh chị em ST mượn 50 ngàn tiền mặt, một số tiền không nhỏ
lúc bấy giờ, để khởi công. Bên cạnh đó, anh em ST vào Bộ Tư Lệnh Tiền
Phương Quân Đoàn 1 tiếp xúc với Quân Y Viện Nguyễn Tri Phương. Chỉ huy
trưởng, thiếu tá Nguyễn văn Cơ đã cho nhóm Sóng Thần 200 bao nylon loại
dùng để tẩm liệm quân nhân tử trận. Ngoài ra, nhóm mượn được một xe
GMC của Tiểu Khu Thừa Thiên làm phương tiện vận chuyển đoàn hốt xác
và xác hốt được. Về sau khi số xác lượm được tăng lên tới con số gần
hai ngàn, anh Cơ vẫn cung cấp đầy đủ để gói ghém tử thi đồng bào,
đồng thời phía Tiểu Khu Thừa Thiên tăng cường cho mượn thêm một xe GMC
nữa, và phía Tiểu Khu Quảng Trị cho mượn 2 GMC khác, để di chuyển xác
chết.
Sóng Thần đã
tiến hành hốt xác tất cả 3 đợt. Khi chị chủ nhiệm Trùng Dương từ
tòa soạn ra tham dự để ăn đạn pháo kích là đợt một. Đợt nầy đoàn
hốt xác có 4 tổ, mỗi tổ 4 người, thu được trên 800 xác. Về sau đoàn
hốt xác tăng lên thành 7 tổ. Sợ mùa mưa tới xác đồng bào bị vữa và
trôi hết phần thịt, chúng tôi đã tăng gấp đôi số nhân công để rút ngắn
thời gian.
Khởi đầu,
thầy Đức Tâm thuê đóng và giao cho đoàn 20 quan tài để mang theo, xem
thử đủ thiếu thế nào. Lên đường, anh em ST chúng tôi chỉ dám cầu mong
lượm được tới 20 xác như mong muốn của thầy Đức Tâm, vì khu vực giữa
hai cầu Bến Đá và Trường Phước là đụn cát trắng không nhà cửa cây
cối, hễ thấy bóng người di chuyển là tiền sát viên Việt Cộng gọi
pháo tầm xa từ Trường Sơn bắn xuống. Kết quả của ngày đầu thật bất
ngờ với con số 96 xác. 20 xác đầu tiên được xếp vào quan tài, phần
xác còn lại gói tạm vào bao nylon mang về đặt trong các phòng học
của trường Mỹ Chánh.
‘Đại Lộ Kinh
Hoàng’ trước khi được công binh của Việt Nam Cộng Hoà mang xe ủi qua, gạt các
xác xe dạt xuống hai bên vệ đường, mở một lố đi nhỏ trên mặt nhựa cho các
xe tiếp tế đạn dược lên phía Quảng Trị̣, cũng như lấy thương binh và xác tử
sĩ. (Ảnh NgyThanh, chụp ngày 1 tháng 7, 1972)
Dạo 1968, anh
Nguyễn Kinh Châu là ký giả đã theo chân đoàn người đi khai quật các hố
chôn tập thể và đã có loạt hình chạy 8 cột bề ngang trên báo Hòa
Bình tường thuật tội ác rùng rợn nầy. Cũng nhờ quen biết cũ từ 4 năm về
trước, lần nầy đề xuất việc đi lượm xác, anh Châu đã quay lại Phú Thứ để
tìm gặp và thuyết phục các người chuyên về di dời xác chết bốn năm trước,
sau Tết Mậu Thân, để họ bằng lòng tham gia công việc nghĩa tử dưới làn đạn
pháo của Sư Đoàn Pháo Bông Lau. Đúng là Việt Cộng đã dành cho những người
nầy những việc làm có một không hai trong lịch sử tội ác chiến tranh. Nhưng
vì lãnh thổ Quảng Trị vẫn còn giao tranh và bom đạn, nên những người phu
chỉ bằng lòng nhận lời với chi phí 1.600 đồng mỗi ngày, so với giá thuê
mướn làm công nhật ở thành phố Huế lúc bấy giờ là 100 đồng/ngày, và giá
vàng 1.600 đồng một chỉ. Sở dĩ giá cả cao như thế mà nhóm ST phải chấp
nhận vì khu vực “Đại Lộ Kinh Hoàng” vẫn còn rất kinh hoàng, phu hốt xác
ra đó để thu lượm xác không những phải làm việc giữa điều kiện mất vệ
sinh giữa những xác chết, mà còn phải đưa lưng đội đạn pháo từ Trường Sơn
bắn xuống. Những tay làm báo chúng tôi vì nghiệp dĩ của mình mà lăn lưng
ra chốn tên bay đạn lạc, nhưng người dân họ có lý của họ, nhất là khi phải
đổi bát máu lấy bát cơm để nuôi thân và nuôi gia đình. Khi tới bãi xác
người, những phu lượm xác nầy mỗi người đều mang theo một lọ mắm ruốc. Họ đã
lấy ngón tay chấm mắm ruốc bôi lên mũi, dùng mùi thối của mắm để mong át đi
mùi thối của xác chết, và cũng để đánh lừa khứu giác của
mình.
Sau những ngày
đầu vừa làm vừa rút kinh nghiệm, đoàn hốt xác buổi tối về hay tập trung
ở nhà từ đường của chị Tôn Nữ Mộng Nhiên ở số 100 đường thuận An, là nơi
“đóng đô” của đám phóng viên ST trẻ Trần Tường Trình, Đoàn Kế Tường và
NgyThanh. Nghe đám nhà báo bàn bạc chuyện lượm xác, ban đầu hai cô chủ
nhà là chị Mộng Nhiên và chị Lẫm góp ý. Từ từ bén chuyện, hai cô tình
nguyện tham dự trò chơi với đạn pháo kích. Thế là đoàn hốt xác có thêm
hai khuôn mặt hoàng phái, đảm nhiệm việc ghi chép sổ sách và ghi số
mỗi xác, cùng những giấy tờ hay di vật gì chúng tôi lấy được trên thi
thể của họ̣. Những vật dụng và tư trang cá nhân ấy được cho vào bao
nylon có ghi số trùng với số của quan tài, để về sau trả lại cho thân nhân
người quá cố.
Công tác hốt
xác kéo dài ròng rã tới bảy tháng mới hoàn tất.
Sau khi thu
nhặt hết xác trên hai bãi cát dọc hai bên đoạn quốc lộ̣ mang tên “Đại Lộ Kinh
Hoàng” và mai táng xong, anh em ST còn giữ lại nửa triệu, tức một phần
sáu tổng số tiền lạc quyên được từ đọc giả hảo tâm, chúng tôi đã dùng số
tiền nầy dựng một bức tượng Đức Địa Tạng rất lớn ngay chỗ có nhiều xác chết
nhất, lập một đền thờ oan hồn, và tổ chức một lễ cúng do anh Lý Đại Nguyên
từ Saigon đại diện tòa soạn ra chủ tọa. Đền thờ này vẫn còn cho đến ngày
nay.
Lời
cuối:
Cuộc chiến nào
mà không có thảm sát, chiến tranh nào mà chẳng có nạn nhân. Nhưng hình ảnh của
một đứa bé ngồi khóc bên xác mẹ giữa một chiến trường thảm khốc đầy xác thường
dân như ở Đại Lộ Kinh Hoàng vẫn là một hình ảnh đau thương nhất mà chúng ta
không thể nào quên được.
Vì vậy tôi cố
tìm cho được câu chuyện của một nhân chứng đích thực, còn sống để kể lại hầu quý
vị và riêng tặng cho đại tá Nguyễn Việt Hải, chỉ huy trung đoàn pháo Bông Lau
của Quân đội Nhân dân của nước Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt
Nam.
Trong tác phẩm
“Mùa hè cháy”, xuất bản năm 2005, tác giả đã viết thật rõ ràng là đơn vị của ông
khai hỏa tập trung pháo 122, pháo 130 và pháo 155 mà ông gọi là trận địa pháo
cường tập trên Quốc lộ 1 vào đám ngụy quân trên đường bỏ
chạy.
Ông đại tá pháo
binh tác giả của tác phẩm “Mùa hè cháy” đã đích thân quan sát trong vai trò tiền
sát viên để trực tiếp chỉ huy bắn.
Bài báo ngắn
ngủi và khiêm nhường hôm nay hy vọng sẽ đến tay các pháo thủ miền Bắc ngày xưa
để họ nhớ lại thành quả vào ngày 1 tháng 5 trong chiến dịch Nguyễn Huệ
1972.
Ðịnh mệnh nào đã
dành cho ông Phan văn Châu còn sống để định cư tại Hoa Kỳ với 11 người con thành
đạt, hàng năm vẫn gửi tiền về giúp cho miền quê nghèo khổ xứ Nhan Biều. Bây giờ,
những mộ phần tập thể của dân oan chết vì trận mưa pháo Bông Lau năm 72 đã chẳng
còn dấu vết. Những đứa bé đói sữa nằm bên xác mẹ rồi cũng đã chết hết trên đại
lộ kinh hoàng 37 năm về trước.
Nhưng mà sao
tiếng khóc của em vẫn còn nghe văng vẳng đâu đây …
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét