Thứ Bảy, 5 tháng 11, 2011

Vai trò của Đài Loan tại Biển Đông

Mặc Lâm, biên tập viên RFA


2011-11-04



AFP
Đài Loan tác xạ thử nghiệm 
các loại hỏa tiễn Hawk 
từ căn cứ quân sự Pingtung . 2011
Vấn đề Biển Đông xuất hiện một ẩn số mới khi Đài Loan tỏ cho thế giới thấy đảo quốc này dự tính ký một hòa ước với Trung Hoa đại lục và những tuyên bố gần đây của một tướng lãnh cao cấp của Đài Loan có thể khiến cục diện Biển Đông trở nên nguy hiểm hơn.


Trước những lý lẽ cứng rắn của Philippines hồi gần đây khi Trung Quốc xâm phạm vùng biển Bãi Cỏ Rong mà Philippines đòi hỏi chủ quyền, đã làm thế giới lo ngại và nhìn vấn đề này như một điểm nóng trong khu vực, nóng hơn những khi Trung Quốc xâm phạm chủ quyền của Việt Nam.

Thứ Năm, 3 tháng 11, 2011

Sự bất lực của Trung ương, sự vô hiệu của các thiết chế dân chủ ở địa phương và hệ lụy


Posted on 02/11/2011



Lê Anh Hùng (danlambao) - Đằng sau các các tập đoàn và tổng công ty nhà nước, vốn đang liên tiếp tung ra những “quả đấm thép” khiến nền kinh tế khó lòng gượng dậy, chính là các thế lực chính trị vững mạnh. Thử hỏi, nếu không có sự bảo trợ của “ai đó” thì liệu Vinashin có dám đầu tư vung vít như thế hay không? (Để rồi một cuộc “kiểm tra Đảng” mới khiến cho các nhà “quản lý kinh tế” hết giả đui giả điếc!) Nếu không có thế lực nào đó đứng sau lưng thì liệu EVN có mãi một mình một chợ vẫn thấy chưa đủ mà còn đầu tư tràn lan ra ngoài ngành để rồi giờ đây phải ôm khoản lỗ 31.000 tỷ VNĐ trong khi vẫn cứ bình chân như vại hay không?...

1.

Thời gian gần đây, khi thực trạng đầu tư công tràn lan từ trung ương đến địa phương được nhận diện là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng lạm phát cao và sản xuất đình đốn hiện nay, người ta mới bắt đầu nêu lên những bất cập trong khâu phân cấp quản lý, trong đó có quản lý đầu tư, giữa trung ương và địa phương.

Phân cấp quản lý là một đòi hỏi tất yếu trong quá trình phát triển, khi chính quyền trung ương không đủ khả năng bao quát hết những khía cạnh đặc thù của từng địa phương để đưa ra các quyết định quản lý hiệu quả và giám sát việc thực hiện chúng. Ở Việt Nam, quá trình phân cấp quản lý trong suốt thời gian qua diễn ra song song với quá trình “đổi mới” từ năm 1986 đến nay, chuyển từ chế độ kế hoạch hoá tập trung bao cấp sang nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường. Tuy nhiên, do bản chất của cuộc “đổi mới” ở Việt Nam là một sự thay đổi thụ động và nửa vời, xuất phát từ sự thúc bách của tình thế, chứ không phải là một sự thay đổi chủ động, một cuộc “lột xác” theo đúng nghĩa (thể hiện qua cái đuôi “định hướng XHCN”), nên nó đã và đang bộc lộ nhiều vấn đề nan giải.

Trong một bài viết cách đây hai năm, tác giả đã bàn qua về tình trạng bất lực của các cơ quan bảo vệ pháp luật cũng như sự vô hiệu của các thiết chế dân chủ ở địa phương, một thực tế khiến cho quá trình phân cấp quản lý trở nên thiếu hiệu quả và gây ra nhiều hệ luỵ kinh tế - xã hội sâu rộng.[1] Và xem ra tình hình hiện vẫn đang diễn ra theo chiều hướng ngày một xấu hơn.

Trước hết, quý vị độc giả có thể hình dung ra phần nào bức tranh đầu tư công ở Việt Nam qua những con số sau đây từ chương trình Đối thoại chính sách: Tái cấu trúc và nâng cao hiệu quả đầu tư, phát trên VTV1 vào hồi 22h20 ngày 26/10/2011:

* Theo Bộ Kế hoạch - Đầu tư thì số liệu về đầu tư công trong 6 tháng đầu năm 2011 là:

- Khởi công: 6.731 dự án sử dụng 30% vốn nhà nước trở lên (tăng gần 1.000 dự án so với cùng kỳ năm 2010);

- Hoàn tất, đưa vào khai thác: 4.693 dự án.

* Theo số liệu của Tổng cục Thống kê về đầu tư công trong 9 tháng năm 2011:

- Tổng vốn 131.364 tỷ VNĐ, tăng 24% so với cùng kỳ năm 2011;

- Dự án chậm tiến độ: 6 tháng 2011: 11,15%; 6 tháng 2010: 9,78%.

* Theo thông tin từ Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương:

- Các dự án đầu tư công năm 2012 mà các bộ, ngành và địa phương đã trình lên Chính phủ lên tới 300 tỷ USD, tức gấp 3 lần quy mô GDP hiện nay (105 tỷ USD);

- Trong 10 năm qua, đầu tư từ ngân sách Nhà nước chiếm 46% tổng vốn đầu tư của toàn xã hội.

* Theo số liệu của Bộ KHĐT thì bội chi năm 2009 (tính cả trái phiếu CP) là 9,7% và năm 2010 là 8,7% GDP, so với con số chính thức là khoảng 5% GDP.

Cũng trong chương trình nói trên, ông Trần Xuân Giá, nguyên Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư, một trong hai khách mời tham gia chương trình (cùng với ĐBQH Trần Du Lịch), đã đưa ra con số ước định là nếu bắt đầu từ năm 2012 chấm dứt khởi công các dự án đầu tư công mới thì còn phải mất tới 8 năm nữa mới đủ ngân sách để hoàn tất các dự án đầu tư công đang dở dang.

2.

Tại cuộc hội thảo về tái cơ cấu đầu tư do Viện Chiến lược Phát triển, Bộ Kế hoạch - Đầu tư tổ chức ngày 27/10/2011, TS Vũ Thành Tự Anh, Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright, nhận xét: “Việt nam có hơn 50 tỉnh địa phương đầu tư phụ thuộc vào ngân sách. Đầu tư dàn trải, phân tán, lỗi là ở người đi xin đã đành nhưng người cho cũng có lỗi.” Còn TS Vũ Tuấn Anh, Viện Kinh tế Việt Nam, thì đưa ra bình luận thẳng thắn: “Quy hoạch ở Việt Nam đúng là một bức tranh châm biếm. Mỗi địa phương như một vương quốc độc lập. Tỉnh nào cũng có sân bay, cảng biển, khu công nghiệp, khu du lịch, sân golf, khu đô thị cao cấp... như một ‘đại công trường’ nhưng dang dở”. Nguyên Bộ trưởng bộ Thương mại Trương Đình Tuyển, chủ trì cuộc hội thảo, lại nhận định: “Khuyết điểm quy hoạch đầu tư này là từ cơ quan Trung ương. Tôi không đồng tình với cách trả lời trước đây của Bộ trưởng bộ Kế hoạch - Đầu tư Võ Hồng Phúc khi đổ lỗi là việc đầu tư đã phân cấp rồi, Bộ không có trách nhiệm gì. Rõ ràng, người đi xin thì cứ việc đi xin, nhưng quan trọng là ở trên, ông có dám từ chối hay không?”[2]

Tuy nhiên, nếu từ đó mà vội quy trách nhiệm cho cơ quan Trung ương, cụ thể ở đây là Bộ Kế hoạch - Đầu tư, trong khâu quy hoạch thì e rằng hấp tấp quá. Trong thời buổi hiện nay, chẳng ai cho không ai cái gì cả. Và khi mà cái quyền “cho” kia lại không phải chịu một hình thức ràng buộc hay giám sát đáng kể nào thì đấy chính là mầm mống cho đủ thứ tiêu cực trong xã hội.

Nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải từng nhắc lại trước diễn đàn Quốc Hội câu nói rất chân thật nhưng cũng đầy chua chát của một vị chủ tịch tỉnh: “Mình vừa có ý định thay nó (giám đốc sở) thì nó đã vận động thay mình”.[3] Và trên thực tế, những người bảo trợ ở Trung ương cho những đối tượng như vị giám đốc sở kia lại nhiều vô kể; họ không chỉ có khả năng kết bè để thao túng quyền lực ở địa phương mà còn đủ sức phá vỡ bất kỳ kiểu “quy hoạch” nào của Trung ương. (Trong cuộc hội thảo nói trên, TS Vũ Thành Tự Anh đưa ra một ví dụ minh họa sinh động là câu chuyện quy hoạch cảng biển vùng đồng bằng sông Cửu Long: Tháng 10/2009, Thủ tướng ký Quyết định phê duyệt quy hoạch với 21 cảng biển ở đây. Nhưng chỉ sau 2 năm, khi có quy hoạch chi tiết về cảng biển thì con số cảng biển đã tăng lên 27! TS Vũ Thành Tự Anh còn cho hay là khi thảo luận, chính Bộ KH-ĐT nhận định rằng con số 15 khu kinh tế ven biển là quá nhiều, mà chưa có khu nào đáng gọi là khu kinh tế. Đến lúc VN phải xem lại, chọn lựa một vài khu kinh tế biển để “làm cho ra hồn”. Thế nhưng, cũng chính Bộ KH-ĐT lại không cưỡng được “xu thế”, đầu tháng 9/2011 vừa qua lại bổ sung vào quy hoạch thêm 3 khu kinh tế biển nữa, thành 18 khu, mà mỗi khu chỉ cách nhau 40-50km.[4]) Với cơ chế hiện nay của chúng ta thì rõ ràng quyền hoặc tiền hoặc cả hai là sức mạnh đủ sức công phá mọi thành luỹ.

Trong thể chế chính trị hiện hành ở Việt Nam, ngoài một Thủ tướng về mặt chính thức, chúng ta còn có hai “siêu Thủ tướng” là Tổng Bí thư BCHTW Đảng và Chủ tịch nước, 11 vị uỷ viên Bộ Chính trị còn lại đều có uy quyền và ảnh hưởng tương đương những “Phó Thủ tướng Thường trực”, ấy là chưa kể các Phó Thủ tướng chính thức khác trong Chính phủ và các thế lực khác trong Đảng. Câu nói trên rõ ràng là không chỉ thể hiện nỗi chua chát của vị chủ tịch tỉnh kia mà còn là “nỗi niềm” của bản thân nguyên Thủ tướng, người chính thức phải chịu trách nhiệm trước Quốc Hội, trước nhân dân, còn mười mấy vị uỷ viên Bộ Chính trị kia (kể cả Tổng Bí thư BCHTW) thì chẳng phải chịu trách nhiệm trước một thực thể “chính danh” nào cả. Đương kim Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng từng giãi bày trước Quốc Hội: “Hơn ba năm nay, tôi chưa kỷ luật ai!”[5] Dĩ nhiên là không phải ông không muốn kỷ luật những thuộc cấp kém năng lực hay mắc sai phạm của mình để nâng cao hiệu lực của quyết định quản lý và hiệu quả của công tác điều hành. Trong bối cảnh đó, nếu vị Thủ tướng “chính thức” không đủ tài năng, bản lĩnh và đức độ để “cầm cương” thì dễ trở thành “con rối” và tình hình ngày một thêm bi bét là thực tế khó tránh khỏi.

Đằng sau các các tập đoàn và tổng công ty nhà nước, vốn đang liên tiếp tung ra những “quả đấm thép” khiến nền kinh tế khó lòng gượng dậy, chính là các thế lực chính trị vững mạnh. Thử hỏi, nếu không có sự bảo trợ của “ai đó” thì liệu Vinashin có dám đầu tư vung vít như thế hay không? (Để rồi một cuộc “kiểm tra Đảng” mới khiến cho các nhà “quản lý kinh tế” hết giả đui giả điếc!) Nếu không có thế lực nào đó đứng sau lưng thì liệu EVN có mãi một mình một chợ vẫn thấy chưa đủ mà còn đầu tư tràn lan ra ngoài ngành để rồi giờ đây phải ôm khoản lỗ 31.000 tỷ VNĐ trong khi vẫn cứ bình chân như vại hay không? (Một kết quả từ cuộc thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về giá và thuế tại Tập đoàn Điện lực Việt Nam, do Thanh tra Bộ Tài chính thực hiện, cho thấy là vào tháng 2/2010, trong Thông tư số 08/2010/TT-BCT, Bộ Công Thương đã cho phép EVN tăng giá bán điện bình quân năm 2010 lên mức 1.058 đồng/KWh, cao hơn 2,2% so với mức mà Thủ tướng cho phép.)[6]

3.

Thiết chế dân chủ cơ bản ở địa phương chính là hội đồng nhân dân các cấp (tỉnh, huyện, xã). Tuy nhiên, như mọi người đều biết, hội đồng nhân dân các cấp phần lớn đều chỉ mang tính hình thức, do cơ chế “Đảng cử, dân bầu” và do sự thao túng của (ban thường vụ) cấp uỷ đối với hội đồng nhân dân. Vì nguyên tắc tập trung dân chủ của Đảng nên ở Trung ương thì Bộ Chính trị thao túng và thường phớt lờ Ban Chấp hành TW[7] (vốn xuân thu nhị kỳ nhóm họp dăm ba ngày chủ yếu chỉ để “đọc báo cáo” của Bộ Chính trị – chú nào mà dám “ho he” thì sớm muộn gì cũng đều bị “ăn đòn” tập thể, bởi với cơ chế này thì chỉ có thánh thần mới không dính chàm, mà người cộng sản vốn không mê tín nên thánh thần làm gì được “cơ cấu” vào “cấp uỷ”), còn ở các địa phương thì các ban thường vụ cấp uỷ lại thường qua mặt cấp uỷ. Ngoài ra, như đã nói ở trên, hầu hết các thế lực ở địa phương đều (buộc phải) có một cái “ô” vững mạnh nào đó ở Trung ương. Nếu lãnh đạo địa phương là bộ hạ của Thủ tướng thì nỡ nào ông lại tự bắn vào chân mình; còn nếu họ là thuộc hạ của một vị uỷ viên Bộ Chính trị nào đấy thì Thủ tướng đành phải “vuốt mặt nể mũi” thôi. Trong khi đó, như một lẽ tự nhiên, các ban thường vụ cấp uỷ, mà cao nhất là Bộ Chính trị, thì lại luôn có ý thức bao che cho nhau vì “lợi ích” của nhúm người đó, để rồi người dân và đất nước phải gánh chịu mọi hậu quả. (Như vụ tham nhũng đất đai ở Đồ Sơn chẳng hạn, Thường vụ Thị uỷ Đồ Sơn còn “đi đến thống nhất” về việc chia chác đất cho nhau.[8])

Những hạn chế, bất cập của hoạt động HĐND các cấp hiện nay:

* Về cơ chế tổ chức:

Đại biểu HĐND hầu hết là kiêm nhiệm, số lượng không tương xứng với với chức năng, nhiệm vụ. Các thành viên của các ban thuộc HĐND tỉnh, huyện (5 đến 7 thành viên/ban) chủ yếu hoạt động kiêm nhiệm.

* Về cơ chế giao nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND:

HĐND, thường trực, các ban của HĐND và mỗi đại biểu có rất nhiều nhiệm vụ, nhưng quyền hạn lại không tương ứng. Đến nay, chưa có một văn bản pháp quy nào hướng dẫn cụ thể về công tác giám sát việc giải quyết kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân. HĐND, thường trực, các ban, đại biểu HĐND không có quyền lực gì ngoài quyền “kiến nghị”, “yêu cầu”, “chất vấn” chung chung. Bởi thế, hiện tượng phổ biến hiện nay là nhân dân rất ít đến với HĐND để kiến nghị.

Nội dung kỳ họp HĐND các cấp có rất nhiều vấn đề (ít nhất không dưới 9 nội dung theo luật định, lại còn các nội dung chuyên đề, báo cáo thẩm định của các ban thuộc HĐND), trong khi đó thời gian của mỗi kỳ họp lại rất ít. HĐND thường mỗi năm có hai kỳ họp, mỗi kỳ họp cấp tỉnh thường từ 3 đến 4 ngày, cấp huyện từ 2 đến 3 ngày, cấp xã từ 1 đến 2 ngày. Điều đó dẫn tới các vấn đề cần thảo luận, quyết định và ra nghị quyết không tương xứng với thời gian kỳ họp, là một nguyên nhân làm cho kỳ họp HĐND nhiều khi chỉ là hình thức, chung chung, không đi sâu vào những vấn đề bức xúc, nổi cộm, xây dựng các phương án khả thi.

* Cơ chế đảm bảo điều kiện hoạt động cho HĐND:

Hầu hết các HĐND không có trụ sở làm việc riêng, không có văn phòng riêng; ở cấp xã không có các ban. HĐND, UBND cấp xã hoạt động đã khó khăn lại càng khó khăn hơn bởi năng lực đội ngũ cán bộ cơ sở, điều kiện phục vụ công việc, chế độ phụ cấp là rất thấp.

Tóm lại, từ cơ chế tổ chức, cơ chế giao nhiệm vụ, đến cơ chế đảm bảo cho điều kiện hoạt động của HĐND hiện hành, nhằm thực hiện quyền lực, thực hiện nhiệm vụ của HĐND còn nhiều vướng mắc, chưa thông thoáng, hiệu quả hoạt động của HĐND còn nhiều hạn chế, còn mang nặng tính hình thức.

(Hoàng Sỹ Hạnh: Hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp ở nước ta - Thực trạng và giải pháp

Xem thêm bài: Hội đồng nhân dân tỉnh còn bị động khi ra nghị quyết
(http://tintuc.xalo.vn/00-217390633/Hoi_dong_nhan_dan_tinh_con_bi_dong_khi_ra_nghi_quyet.html)

4.

Khi đồng lương công chức không đủ sống thì mặc nhiên tham nhũng được coi là hiện tượng đương nhiên trong xã hội; người dân ai cũng biết điều đó và các nhà lãnh đạo lại càng không thể không biết. (Với một hệ thống tầng tầng lớp lớp nào Đảng, nào chính quyền, nào đoàn thể, nào tổ chức chính trị - xã hội… như hiện nay thì thử hỏi tiền thuế của dân làm sao kham nổi?) Chỉ có điều “ăn quen bén mùi” lại là khuyết tật cố hữu của con người. Và khi mà Bộ Chính trị nằm ngoài khả năng giám sát của các thiết chế dân chủ và cơ quan bảo vệ pháp luật ở Trung ương còn các cấp uỷ ở địa phương lại nằm ngoài khả năng giám sát của các thiết chế dân chủ và cơ quan bảo vệ pháp luật cùng cấp thì những ý tưởng kiểu như thay vai trò trưởng ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng của chủ tịch tỉnh bằng bí thư tỉnh uỷ hoặc chủ tịch HĐND tỉnh như ông Tổng Thanh tra Chính phủ mới đưa ra gần đây chẳng qua chỉ là chuyện thay trò hề này bằng màn bịp bợm kia thôi. Hay nói như người dân quê tôi, “Bầu cái thằng nó ‘ăn’ nhiều rồi thì may ra còn chút hy vọng là nó sẽ ‘ăn’ ít hơn thôi, chứ với cơ chế này mà bầu thằng mới thì nhiều khả năng nó lại còn ‘tạp ăn’ hơn thằng cũ”.

Mỉa mai thay, tuy là chính thể độc đảng, không có đảng phái đối lập, nhưng có lẽ một trong những cơ chế ít nhiều còn có tác dụng kiềm chế sự lạm dụng quyền lực ở cả trung ương lẫn địa phương lại chính là sự tồn tại của các phe cánh trong Đảng. Nếu không như thế thì những Phạm Thanh Bình, Lã Thị Kim Oanh, v.v. vẫn còn ung dung để tiếp tục tác oai tác quái, và Chính phủ thỉnh thoảng lại cứ phải họp để “bàn biện pháp tháo gỡ khó khăn” cho doanh nghiệp này doanh nghiệp nọ. Chừng đó thôi cũng đủ cho thấy các cơ quan bảo vệ pháp luật ở Trung ương bất lực đến thế nào. (Theo khoản 1, Điều 5 của Luật Công an Nhân dân thì “Công an Nhân dân đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam”. Trong khi đó, Đại hội Đảng thì 5 năm mới diễn ra một lần, BCHTW Đảng thì mỗi năm nhóm họp hai lần với độ dăm ngày một lần; do vậy cụm từ “Đảng Cộng sản Việt Nam” kia nếu chẳng phải là Bộ Chính trị ở Trung ương và thường vụ tỉnh uỷ, huyện uỷ ở địa phương thì còn ai vào đây? Lực lượng nòng cốt và tinh nhuệ nhất trong công cuộc chống thứ giặc “nội xâm” kia mà bị trói chân, trói tay như thế thì còn biết trông mong gì? Điều đó cũng cho chúng ta thấy “pháp luật” ở Việt Nam là của ai và nằm trong tay ai.)

Do sự thao túng của các ban thường vụ cấp uỷ nên hội đồng nhân dân và các cơ quan bảo vệ pháp luật thường bất lực trong việc giám sát các cơ quan công quyền cùng cấp. Điều này giải thích cho thực tế là các vụ tham nhũng được phanh phui chỉ là những vụ nhỏ lẻ, ở cấp dưới, còn tỷ lệ án tham nhũng ở cấp cao rất ít. Theo báo cáo của Chính phủ về công tác phòng chống tham nhũng năm 2010, trong tổng số bị can bị khởi tố về hành vi tham nhũng, cán bộ cấp xã phường chiếm tỷ lệ 30,9%, còn cấp Trung ương chỉ chiếm 0,3%.[9] Đơn giản là làm gì còn có cấp nào “to” hơn cấp Trung ương để mà giám sát họ. Riêng ở khoản này thì các ban thường vụ cấp uỷ từ Trung ương đến địa phương đã làm đúng lời Bác Hồ dạy: “Các đồng chí từ Trung ương đến các chi bộ cần phải giữ gìn sự đoàn kết nhất trí của Đảng như giữ gìn con ngươi của mắt mình.”[10]

Bằng chứng rõ ràng nhất cho sự bất lực của các thiết chế dân chủ và các cơ quan bảo vệ pháp luật ở địa phương chính là tình trạng khiếu kiện vượt cấp tồn tại từ bao năm qua.[11] Nguyên Đại biểu QH Nguyễn Minh Thuyết cho biết: “Ngày nào tôi cũng nhận được vài đơn thư, mỗi lần đi công tác về là cả một chồng dày đơn khiếu nại mà chưa thể giải quyết hết được.”[12] Trong năm qua, có nhiều địa phương không phát hiện và khởi tố được vụ án tham nhũng nào, hoặc ít phát hiện và khởi tố các vụ án tham nhũng. Một số tỉnh như Quảng Trị, Điện Biên, Bến Tre, Sóc Trăng… chỉ khởi tố 1 vụ, 1 đối tượng tham nhũng. Đặc biệt, tỉnh Hà Nam không khởi tố vụ tham nhũng nào.[13]

5.

Đáng tiếc là trước tình trạng băng hoại đạo đức và tội phạm tràn lan trong xã hội hiện nay mà dự thảo Luật Tố cáo vừa được Uỷ ban Thường vụ Quốc Hội trình ra trước Quốc Hội ngày 25/10/2011 lại đặt ra những điều khoản mâu thuẫn với một số luật khác, trong đó có Luật Báo chí và Luật Phòng chống tham nhũng.[14] Một trong những nội dung gây ngạc nhiên của dự thảo là quy định hạn chế hình thức tố cáo, theo đó việc tố cáo qua thư điện tử, qua fax hay điện thoại không được chấp nhận.[15] Đây là một điều gây bất ngờ bởi ngày 12/10/2011, trong phiên thảo luận ở Thường vụ Quốc Hội, ban soạn thảo đã thống nhất bổ sung cách thức tố cáo bằng email, điện thoại, fax.[16] Phải chăng 18 vị uỷ viên Uỷ ban Thường vụ QH là đều là những đứa “con nít” đồng bóng hay có “thầy phù thuỷ” nào đó phù phép ở đây? Uỷ ban Thường vụ Quốc Hội mà còn như vậy thì còn trông mong gì ở hội đồng “nhân dân” các cấp?

ĐBQH Nguyễn Đăng Trừng từng ví von: “Nước nào cũng có tham nhũng, mức độ ít hoặc nhiều. Nhưng tại Việt Nam hiện nay, công tác phòng chống tham nhũng như dòng văn học hiện thực phê phán cuối thế kỷ 19, thấy hiện trạng, có phê phán, nhưng lại không có giải pháp gì để tháo gỡ cả.”[17] GS.TS Đỗ Thế Tùng (Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh) đưa ra lời nhận định thẳng thắn trong cuộc hội thảo do Tạp chí Cộng sản và Viện Khoa học Xã hội VN tổ chức ngày 23/8/2011: “Nếu như tham nhũng không được đẩy lùi thì nên hiểu là tham nhũng nằm ngay trong cơ chế, và cơ chế đang ‘nuôi dưỡng’ chứ không phải đẩy lùi tham nhũng!”[18]

Rõ ràng, trước tình hình nóng bỏng hiện nay của đất nước, cũng như bối cảnh và xu thế trong khu vực và trên thế giới, các nhà lãnh đạo Việt Nam đang đứng trước những quyết định lịch sử, quyết định vận mệnh của dân tộc. Và nếu Đảng Cộng sản Việt Nam thực sự là “Đảng của Dân tộc Việt Nam” thì Đảng chỉ có một lựa chọn duy nhất ở đây, đó là: CẢI CÁCH THỂ CHẾ SÂU RỘNG VÀ TRIỆT ĐỂ./.

Quảng Trị, 1/11/2011


*

Chú thích:

[1] Báo Dân Luận ngày 26/10/2009: Từ chuyện “ý thức của người tham gia giao thông” đến thực trạng nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam hiện nay (danluan.org/node/3041).

[2] Báo Vietnamnet ngày 28/10/2011: Bệnh đầu tư công: Lỗi cả kẻ xin, người cho (http://vef.vn/2011-10-28-benh-dau-tu-cong-co-loi-ca-ke-xin-nguoi-cho).

[3] Website Cải cách Hành chính – Bộ Nội vụ ngày 18/7/2008: Loại bỏ công chức yếu kém: Thủ trưởng cơ quan “chịu chết”! (http://caicachhanhchinh.gov.vn/PortalPlus.aspx?/vi-VN/News/71//1033/0/2511/); Báo Dân Trí ngày 2/4/2007: “Người đứng đầu không thể dựa mãi vào tập thể”

[4] Báo Vietnamnet ngày 29/10/2011: Nhà nước có dám bỏ kinh doanh?

[5] Báo Tuổi Trẻ ngày 20/11/2009: Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng: “Hơn 3 năm nay, tôi chưa kỷ luật ai”

[6] Báo Vietnamnet ngày 27/10/2011: EVN: 'Cậu ấm hư hỏng' và câu hỏi với Bộ Công Thương

[7] “Tất cả mọi cố gắng để gia tăng quyền lực của BCHTW Đảng CSVN, đồng thời giảm ảnh hưởng của Bộ Chính trị, nếu có, đều chỉ là giả tạo, vì Bộ Chính trị coi BCH TW Đảng như ‘con nít’.” Ðó là nhận xét của cựu Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, Michael Marine, về những gì diễn ra tại Hội nghị Trung ương 3, Khoá X của BCHTW Ðảng Cộng sản Việt Nam (diễn ra từ ngày 24 đến 29/7/2006), dựa trên các nguồn tin thận cận của giới ngoại giao Mỹ, qua một công điện ngoại giao gởi về Washington D.C. mà Wikileaks tung ra gần đây. (Diễn đàn X-CafeVN ngày 6/10/2011: Hồ Sơ Wikileaks: Bộ Chính trị coi Trung ương Ðảng như ‘con nít’ [http://www.x-cafevn.org/node/2611?s=047fef415d8cc2bd5def7a4e002d748a]).

[8] Báo Tuổi Trẻ ngày 21/6/2007: Vụ án đất ở Đồ Sơn: Đổ lỗi cho nhau

[9] Báo Lao Động ngày 25/10/2010: Tổng Thanh tra CP: Việt Nam nhiều “tham nhũng vặt”

[10] Trích Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

[11] Báo Công An Tp Hồ Chí Minh ngày 7/7/2011: Tình trạng khiếu kiện vượt cấp vẫn còn phổ biến

[12] Báo VnExpress ngày 17/5/2011: 'Ngại va chạm thì đừng ứng cử vào Quốc Hội'

[13] Báo Người Lao Động ngày 23/10/2011: Còn nhẹ tay với tham nhũng

[14] Dự thảo Luật Tố cáo quy định “cơ quan thông tin báo chí khi nhận được tố cáo thì phải chuyển cho cơ quan có thẩm quyền để giải quyết”, điều này sẽ ngăn trở sự tham gia của báo chí trong việc phòng chống tham nhũng; ngoài ra, việc không thừa nhận hình thức tố cáo qua email, điện thoại và fax lại mâu thuẫn với quy định trong Luật Phòng chống tham nhũng.

[15] Báo Vietnamnet ngày 25/10/2011: Chấp nhận hay bỏ qua email tố cáo?

[16] Báo Dân Trí ngày 12/10/2011: Chấp nhận hình thức tố cáo qua email, điện thoại

[17] Báo Dân Trí ngày 28/10/2010: “Chống tham nhũng ở Việt Nam giống văn học hiện thực phê phán”

[18] Báo Vietnamnet ngày 28/10/2011: Vận nước!

COPWATCH: Tổ chức sắc bén của xã hội dân sự


Posted on 02/11/2011










Bùi Tín - Đã đến lúc cần hình thành những mạng lưới năng động Copwatch của Việt Nam, có thể lấy tên là VNCopwatch, hay là Đài Quan sát Copwatch VN, hay cũng có thể gọi tắt là ĐQSCAVN (Đài Quan sát Công an Việt Nam)...

COPWACH đã trở thành một từ quốc tế, rất được thường dùng trên báo chí thế giới. Đây là danh từ được ghép bởi 2 từ Cop và Watch. Watch tiếng Anh có nghĩa là quan sát, theo dõi. Cop là từ thu gọn các từ commissionner of police có nghĩa là nhân viên, cán bộ ngành công an, cảnh sát. Trong từ điển Wikipedia, Copwatch có nghĩa là một tổ chức của công dân, trong xã hội dân sự, tự đặt ra nhiệm vụ theo dõi hoạt động của ngành công an, cảnh sát, mật vụ, nhằm phát hiện, ghi nhận, tố cáo những hành vi bạo hành, phạm pháp, lạm dụng quyền lực.

Copwatch có xuất xứ từ bang California, Hoa Kỳ, sau sự kiện được gọi là sự kiện Rodney King xảy ra ngày 3-3-1991. Hôm ấy anh thanh niên Mỹ gốc da đen 26 tuổi Rodney King lái xe cùng bạn bị một nhóm nhân viên cảnh sát kiểm tra giấy tờ trên đường, anh tỏ ra say rượu, cãi nhau rồi ẩu đả với cảnh sát. Thế là cảnh sát xúm lại đánh đập anh bằng gậy, anh bị thương, nằm lăn trên đường phố.

Đúng lúc ấy anh thanh niên George Holliday từ trên sân thượng nhà mình có sẵn máy quay video ghi được cảnh tượng này. Anh mang đến đài vô tuyến Los Angeles, video được truyền đi rộng rãi, gây nên giận dữ trong cả nước, đặc biệt trong dân cư da đen. Suốt trong 2 ngày đêm, một số thanh niên bị kích động đi đốt phá xe cộ, cửa hàng vùng Nam, Bắc Cali, phản đối hành động của cảnh sát mà họ cho là ăn hiếp dân da màu.

Vụ án được Tòa án Liên bang xét xử, 4 cảnh sát bị truy tố, cuốn video của công dân G. Holliday được coi là chứng cớ có giá trị nhất, ghi rõ cảnh anh Rodney King bị cảnh sát dùng dùi cui đánh 56 lần và đạp 6 lần. Thiếu úy cảnh sát Lauvrence Powell bị kết án 30 tháng tù giam.

Ngay sau vụ án chấn động này, tổ chức CopWatch ra đời khắp các quận ở bang California và sau đó lan sang các bang khác, đến cả thủ đô Washington DC. Ở Pháp và Đức, Copwatch cũng ra đời, trước hết là ở các thị trấn Calais, Lille, Rouen rồi cả thủ đô Paris. Đây là tổ chức của các công nhân trẻ, sinh viên ngành luật, các thành viên của nhóm Nhà báo không biên giới, các tổ chức phi chính phủ mong muốn phát triển xã hội công dân. Điều khá lý thú là nhiều công đoàn của cảnh sát Pháp cũng ủng hộ hoạt động của Copwatch do mong muốn cảnh sát không lạm dụng quyền lực, trong sạch, là bạn thật sự của người dân.

Từ khi có tổ chức Copwatch, tình hình tại các nước trên đây đã có chuyển biến trong thái độ của công an, cảnh sát, mật vụ; mối quan hệ giữa cảnh sát, công an và người công dân được cải thiện rõ rệt, thái độ áp chế, bạo hành, quan liêu trịch thượng của một số phần tử xấu trong ngành cảnh sát giảm hẳn. Đồng thời nhiều thanh niên, blogger, nhà báo công dân tham gia thành lập, điều hành các mạng Copwatch, theo dõi bằng máy ảnh, điện thoại cầm tay, băng vidéo, máy quay phim mọi hành động quá trớn, thô bạo của cán bộ, nhân viên công an, cảnh sát, mật vụ, lưu lại thành hồ sơ, ghi rõ hình ảnh, tên tuổi, chức vụ, hành động phi pháp, vô đạo của mỗi người, rồi phổ biến rộng trên truyền đơn, báo chí, truyền hình, internet.

Copwatch là một công cụ chính nghĩa rất có hiệu quả nhanh chóng, rộng lớn, sâu sắc, phục vụ đắc lực xã hội công dân, nhất là ở các nước độc đoán, ở các chế độ cảnh sát trị, công an trị. Ở Tunisia và Ai Cập, Copwatch cũng có tác dụng tố cáo những cảnh sát tham tàn và viên chức thối nát.

Cũng cần nhớ, ở Liên Xô cũ, sau khi đảng CS bị giải thể, chế độ toàn trị CS sụp đổ, một số sỹ quan cảnh sát, công an hối cải đã tự sát do nhận ra những tội ác hại dân của mình trước đó.

Ở Việt Nam xã hội công dân dưới chế độ độc đảng đang lừng lững đi tới.

Nhiều trí thức dân tộc, sinh viên thanh niên yêu nước, nhiều chị em phụ nữ dấn thân cho tự do ngày càng tỏ rõ ý chí kiên cường trong đấu tranh chống nội xâm tham nhũng móc ngoặc với ngoại xâm bành trướng.

Đã đến lúc cần hình thành những mạng lưới năng động Copwatch của Việt Nam, có thể lấy tên là VNCopwatch, hay là Đài Quan sát Copwatch VN, hay cũng có thể gọi tắt là ĐQSCAVN (Đài Quan sát Công an Việt Nam).

Có bạn blogger từ trong nước dự định cùng bạn bè dựng lên mạng, blog có tên là "Dân có tai, Trời có mắt" để sưu tầm, lưu giữ thành hồ sơ, hình ảnh, phổ biến mọi điều tai nghe mắt thấy, về tội tham nhũng, bạo hành của mọi viên chức cầm quyền từ trên cao đến cơ sở.

Trong hồ sơ nói trên chắc chắn sẽ lưu ảnh, tài liệu về công an viên Minh đạp giày vào mặt anh thanh niên yêu nước, ghi lại hình, lý lịch của công an viên Hà nội bạo hành với 2 mẹ con bà Trần Thị Hường từ Đức về tham gia biểu tình yêu nước, truy cho ra chuyện anh bloger Điếu Cày bị cụt tay trong trại tù của công an, tìm cho ra kẻ tội phạm đã bắt cóc chị Bùi Thị Minh Hằng mới đây nhất. Trong ĐQSCAVN – thí dụ như thế - sẽ không bỏ qua sự việc Bộ trưởng Công an Trần Đại Quang mới nhận chức đã có 2 lý lịch khác nhau, chênh lệch 6 năm về ngày sinh, bằng cấp không minh bạch, cũng như chuyện xấu xa về 2 bao cao su đã dùng được công an bới nhặt trong thùng rác để buộc tội nhà trí thức Cù Huy Hà Vũ.

Sau khi thí nghiệm mạng Copwatch ở Việt Nam, xã hội dân sự thông minh bén nhậy sẽ có thể dựng lên tiếp một đài quan sát thứ hai, nhằm phát hiện, tố cáo, vạch mặt rộng rãi các tham quan ô lại hiện tại, những “đàn sâu” như ông chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhận định, những nhân vật của văn học dân gian: "cướp đêm là giặc, cướp ngày là quan - quan CS". Đài quan sát và giám sát như thế là công cụ sắc bén của xã hội dân sự, sẽ làm cho bọn tham quan ô lại phải chùn tay, nể sợ.

Có thể đặt tên cho đài như thế là Đài Quan sát Tham Ô - chắc chắn sẽ rât sôi nổi, được toàn dân lương thiện nhiệt liệt hưởng ứng.



Học viên Pháp Luân Công sẽ tọa thiền đến khi nào?



Quỳnh Chi, phóng viên RFA
2011-11-01



RFA files
Các học viên Pháp Luân Công
thiền trước lãnh sự quán Trung Quốc
tại Hà Nội vào ngày 06/10/2011
Từ đầu tháng 10, xuất hiện nhiều cuộc tọa thiền của học viên Pháp Luân Công trước Đại sứ quán và lãnh sự quán Trung Quốc.


Mục đích những buổi tọa thiền



Ngày 6 tháng 10, ngày dự kiến diễn ra phiên xử lần thứ hai đối với hai học viên Pháp Luân Công là Vũ Đức Trung và Lê Văn Thành, một nhóm học viên Pháp Luân Công tọa thiền trước lãnh sự quán Trung Quốc tại Sài Gòn. Sau đó, các cuộc tọa thiền của học viên pháp môn này tại Sài Gòn và Hà Nội cũng bị gây khó dễ và buộc phải giải tán. Gần đây nhất, sáng thứ Hai vừa qua, một nhóm học viên Pháp Luân Công gồm 21 người tọa thiền trước Đại sứ quán Trung Quốc. Chỉ 30 phút sau đó, nhóm người này bị công an cưỡng chế giải tán và áp giải về phường.

Thực ra, việc tọa thiền trước Đại sứ quán Trung Quốc đã được học viên Pháp Luân Công thực hiện từ năm 2009 tại vườn hoa Lê-Nin. Đến giữa năm 2010, việc các học viên Pháp Luân Công ngồi trực diện với cổng Đại sứ quán Trung Quốc đã bị cơ quan này phản đối và họ bị công an phường bắt giữ. Từ đó, việc tọa thiền vẫn diễn ra đều đặn vào mỗi tối thứ 2, 4, 6 nhưng tại một góc khuất hơn nơi công viên. Mục đích của việc toạn thiền này được anh Phạm Trung Thành, học viên Pháp Luân Công tại Hà Nội giải thích như sau:

“Thứ nhất, để cho người bên đại sứ quán Trung Quốc biết là ở Việt Nam cũng có người tập Pháp Luân Công. Họ cũng tập luyện, đọc sách, tập công, ngồi thiền…những họa động bình thường trong pháp môn và không có gì là xấu nhưng môn này lại bị Trung Quốc đàn áp tại nước họ. Thứ hai, việc ngồi thiền trước Đại sứ quán Trung Quốc cũng nhằm thỉnh nguyện việc chấm dứt đàn áp ở Trung Quốc.”

Pháp Luân Công bắt bắt nguồn tại Trung Quốc từ năm 1992 và bị đàn áp gắt gao từ năm 1999. Tại Việt Nam, Pháp Luân Công bắt đầu xuất hiện từ năm 2000 và bắt đầu phát triển mạnh từ 3 năm nay. Ngày 11 tháng 6 năm 2010, hai học viên Pháp Luân Công là Vũ Đức Trung và Lê Văn Thành đã bị bắt giữ để điều tra và sau đó bị truy tố theo điều 226 Bộ luật hình sự với hành vi “Đưa trái phép thông tin lên mạng viễn thông” vì đã đưa lên làn sóng phát thanh những thông tin về pháp môn cũng như đưa tin tức về cuộc đàn áp Pháp Luân Công ở Trung Quốc.

Việc hai anh Thành và Trung bị bắt, cũng được cho là do một công hàm của phía Trung Quốc gây áp lực cho Việt Nam. Chính vì cho rằng việc bắt hai học viên này có liên quan trực tiếp đến Trung Quốc, các học viên Pháp Luân Công gần đây thiền ngồi trước cơ quan ngoại giao Hoa Lục tại Việt Nam để thỉnh nguyện yêu cầu trả tự do cho hai nhân vật trên. Anh Phạm Thành Trung nói:

“Ngày 6 tháng 10 khi Tòa án Nhân dân TP Hà Nội xét xử Thành và Trung lần 2, thì học viên Pháp Luân Công thiền trước lãnh sự quán Trung Quốc và đại sứ quán Trung Quốc. Mục đích của việc này nhằm thỉnh nguyện việc thả hai người ấy bởi vì việc bắt giữ này là do phía Trung Quốc yêu cầu Việt Nam”.



Sẽ tọa thiền dài hạn?



Hàng trăm học viên Pháp Luân Công
thiền định vào ngày 17/7/2009
ở Washington, DC. AFP photo
Hoạt động tọa thiền là sinh hoạt bình thường của học viên theo phái này, như một cách tu tập để rèn luyện cả tâm và thân theo đặc tính Chân – Thiện – Nhẫn của vũ trụ. Theo các nguyên lý đó, các học viên Pháp Luân Đại Pháp có thể hiểu thấu được ý nghĩa chân thực của cuộc sống và tìm được con đường để quay về bản nguyên và thế giới chân thực của mình.

Mục đính của những buổi tọa thiền gần đây của học viên pháp môn này là kêu gọi trả tự do cho Vũ Đức Trung và Lê Văn Thành. Những buổi tọa thiền như thế bị giải tán nhanh chóng và bắt bớ. Hiện tại, nhiều người cũng đang xem xét có nên tọa thiền như thế hay không. Anh Nguyễn Đức Tài, một học viên Pháp Luân Công tại Tp. HCM cho biết:

"Lúc đầu một số học viên Pháp Luân Công ra ngồi thiền trước lãnh sự quán Trung Quốc để phản đối việc xử hai học viên Pháp Luân Công. Nhưng tôi cũng đang suy nghĩ lại xem có nên làm lâu dài không bởi vì rất quan trọng để mọi người nhìn Pháp Luân Công như một phái không phải đấu tranh chính trị. Nói chung là có nhiều cách nghĩ khác nhau trong các học viên. Nhưng đa số đều cho rằng nếu có sự kiện nào gây ảnh hưởng thì có thể ra ngồi thiền thỉnh nguyện. Chứ về lâu dài thì …”^

Tuy nhiên, song song đó, lại có một luồng suy nghĩ khác. Anh Phạm Thành Trung cho biết:

“Nếu mà ngồi thiền trong một thời gian ngắn thì có thể nhiều người sẽ không hiểu. Nhưng nếu học viên ngồi dài hạn và trường kỳ và thực hiện một cách ôn hòa nhất các hoạt động của mình thì tôi nghĩ là dần dần người khác cũng sẽ hiểu. Bởi vì không chỉ có những người ngồi thiền mà còn có những học viên khác ở đó để nói cho mọi người xung quanh về cuộc đàn áp và mục đích của việc tọa thiền này.

Cho nên, nếu như việc tọa thiền chỉ xảy ra trong một thời gian ngắn thì có thể mọi người sẽ không hiểu nhưng nếu việc này diễn ra trong thời gian dài thì mọi người sẽ biết rằng những việc làm của học viên cũng chẳng có gì thái quá cả, mà cũng không có hành động quá khích. Thứ hai, họ cũng được giải đáp, được cung cấp tài liệu về mục đích việc tọa thiền của học viên Pháp Luân Công”.



Một hoạt động ôn hòa



Anh Phạm Thành Trung còn cho biết thêm, việc tọa thiền thỉnh nguyện và phản đối việc đàn áp pháp môn ở Trung Quốc sẽ được thực hiện một cách trường kỳ. Anh còn cho biết thêm, vì các học viên tu nhẫn nên sẽ thực hiện việc này một cách nhẫn nại và bền chí.

Tuy nhiên, dù suy nghĩ theo hướng nào, thì các học viên Pháp Luân Công đều nói rằng việc họ tu luyện, tọa thiền là một hoạt động ôn hòa, yên tĩnh và không hề gây mất trật tự công cộng. Anh Trung nói:

“Theo tôi thì không hề có việc tọa thiền như thế là gây mất trật tự công cộng bởi vì họ ngồi sát vỉa hè, họ không mất trật tự vì chỉ thiền, một số học viên khác thì giải thích việc tọa thiền nếu có người hỏi. Chắc chắn là không gây mất trật tự, mất mỹ quan, không xả rác, cũng không có hành động gì xấu cả.”

Có thể nhận thấy dễ dàng rằng, các buổi tọa thiền trong thời gian vừa qua bị giải tán vì lý do “gây mất trật tự công cộng”. Luật sư Nguyễn Văn Hậu cho biết một số ý chính của hành vi vi phạm trật tự công cộng:

“Quy định về gây mất trật tự công cộng có nghĩa là một người nào đó gây rối trật tự nơi công cộng. Chẳng hạn như đánh nhau nơi công cộng, tụ tập đông người làm cho nơi công cộng ấy không được yên tĩnh. Nếu như một nhóm người tập thể dục, tập yoga chẳng hạn thì ở thành phố Hồ Chí Minh người ta tập ở công viên thiếu gì. Nếu như từ một việc tập thể dục ấy mà anh xích mích với người khác, hoặc lợi dụng việc ấy để gây náo loạn, ảnh hưởng chung quanh ảnh hưởng đến trật tự công cộng. Đó mới gọi là mất trật tự công cộng”.

Ngoài nghị định 38 năm 2005 qui định một số biện pháp bảo vệ trật tự nơi công cộng, hành vi vi phạm trật tự công cộng được quy định tại điều 7 Nghị định số 73 năm 2010 và tại điều 245 Bộ luật Hình sự năm 1999. Trong các điều khoản qui định trên, rất khó để nói việc tọa thiền như thế là gây mất trật tự công cộng.

Thứ Tư, 2 tháng 11, 2011

PetroVietnam sẵn sàng chi 1,5 tỷ đô la mua cổ phần của tập đoàn Mỹ ConocoPhillips ở Biển Đông

Trọng Nghĩa


Một số mỏ dầu do tập đoàn CococoPhillips
khai thác tại vùng lãnh hải Việt Nam
Ảnh ConocoPhillips.com
Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam xác nhận là sẽ quyết tâm đấu thầu mua lại phần tài sản của hãng dầu hỏa Mỹ ConocoPhillips ở Biển Đông với giá 1,5 tỷ đô la. Một quan chức cấp cao của PetroVietnam đã tiết lộ tin trên vào hôm qua 31/10/2011 với hãng thông tấn Anh Reuters.

Ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó tổng giám đốc PetroVietnam, xác định : Tập đoàn Việt Nam sẽ làm hết sức mình để thu hồi được các tài sản mà tập đoàn Mỹ muốn bán lại : « Phần đầu tư đó nằm trên đất nước của chúng tôi, do đó chúng tôi phải nỗ lực tối đa để mua lại. »

Biển Đông : Trung Quốc gián tiếp đe dọa tập đoàn dầu khí Mỹ Exxon

Trọng Nghĩa


Một cơ sở của tập đoàn dầu khí ExxonMobil tại Texas.
(Ảnh : Reuters)
Đúng như dự đoán, sau khi tập đoàn Mỹ Exxon Mobil loan báo phát hiện mỏ dầu khí mới ngoài khơi miền Trung Việt Nam, Bắc Kinh đã lập tức lên tiếng cảnh cáo. Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm qua, 31/10/2011 đã lại nêu lên quan điểm cố hữu là các công ty ngoại quốc không được quyền thăm dò và khai thác tại các vùng thuộc chủ quyền của Bắc Kinh.

Thứ Ba, 1 tháng 11, 2011

Nhật Bản kêu gọi Châu Á tăng cường hợp tác đối phó với Trung Quốc

Đức Tâm


Thủ tướng Nhật, Yoshihiko Noda
REUTERS/Yuriko Nakao
Trong bài trả lời phỏng vấn đăng trên nhật báo Financial Times, số ra ngày 30/10/2011, thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda cho rằng việc Trung Quốc đang ngày càng biểu dương sức mạnh, gia tăng các hoạt động quyết đoán về chủ quyền tại vùng biển Hoa Nam, tức Biển Đông và biển Hoa Đông, đã gây ra tình trạng bấp bênh đối với môi trường an ninh của Nhật Bản.

Thứ Hai, 31 tháng 10, 2011

Libya: Những đám mây đen thời kỳ hậu Kadhafi

Anh Vũ

Kết cục bi thảm của nhà độc tài Kadhafi sau 42 năm trị vì đất nước Libya và cuộc giải cứu đồng euro là hai đề tài được các tạp chí tuần này chú ý đặc biệt với nhiều bài viết ở các góc độ khá nhau.

Một chiến binh chống Kadhafi
từ Sirty trở về Misrata,
ngày 28/10/2011
REUTERS
Đề cập đến thời kỳ hậu Kadhafi, tuần báo Le Nouvel Observateur có bài viết “Libya: Những đám mây đen của cuộc cách mạng”.

Theo tờ báo thì cảnh tượng cái chết thảm của bạo chúa Mouammar Kadhafi và việc Hội đồng Quốc gia Chuyển tiếp - CNT - tuyên bố lựa chọn luật Hồi giáo Sharia đang phủ một bóng đen lên đất nước Libya mới.

Theo le Nouvel Observateur, thì “hệ quả tệ hại của một chế độ độc tài dài lâu (như ở Libya) không chỉ ở chỗ cả một dân tộc bị mất tự do. Xa hơn những chuyện đàn áp , tù đày, tra tấn giết hại những người đối kháng, tước đoạt quyền tự do ngôn luận … chế độ độc tài còn gieo rắc độc hại trong tâm hồn của những người dân Libya. Vậy nên khi chế độ bạo chúa bị đánh đổ thì một tuyên bố giải phóng đất nước không đủ để giải phóng được tinh thần của người dân".

Mouammar Kadhafi đã cai trị đất nước này một thời gian khá lâu, đủ chiều dài của một thế hệ. Suốt thời gian đó, thế hệ trẻ của đất nước này, những người nổi dậy hôm nay, đã phải giấu mình trong cuốn sách duy nhất được phép đó là cuốn kinh Coran. Họ không hề được biết gì hơn về dân chủ. Theo tác giả bài viết thì điều này người ta có thể cảm nhận thấy trong suốt 8 tháng trời của cuộc nội chiến. Đặc biệt trong cuộc chiến cuối cùng ở thành phố Syrte khi những người nổi dậy hừng hực khí thế căm thù tiêu diệt đến cùng kẻ bạo chúa và ngay cả khi lãnh đạo cuộc cách mạng tuyên bố long trọng về một kỷ nguyên mới cho đất nước Libya.

Hôm chủ nhật vừa qua, tại Benghazi, ông Moustapha Abdeljalil, chủ tịch Hội đồng Quốc gia Chuyển tiếp đã có một bài diễn văn đầy xúc động được ngắt quãng bởi những câu “ đấng tối cao Allah”. Nội dung chính của bài diễn văn của không đề cập đến dân chủ, tiến bộ, phúc lợi xã hội hay các quyền bình đẳng nam nữ hay quyền được giáo dục của công dân. Lãnh đạo của cuộc cách mạng Libya tuyên bố “Là một nước Hồi giáo, chúng ta coi Sharia như là bộ luật chủ chốt” và mọi luật trái với luật Hồi giáo Sharia đều không được công nhận. Như vậy là chính quyền mới đã khôi phục lại việc cấm ly dị và chế độ đa thê, điều mà chế độ cũ của Kadhafi đã xóa bỏ.

Giới quan sát theo dõi tình hình Libya trong suốt cuộc khủng hoảng này không cảm thấy ngạc nhiên về thông báo chủ trương của CNT khi mà trong suốt những tháng ngày nóng bỏng vừa qua, câu cửa miệng của những người nổi dậy khi phải đối mặt với lực lượng của Kadhafi cũng như trong các trận chiến đấu là câu “ Đấng tối cao Allah”.

Ngay sau tuyên bố giải phóng đất nước của CNT, Paris đã ca ngợi nhân dân Libya là “can đảm, đoàn kết và kiêu hãnh”. Theo Le Nouvel Observateur, “ can đảm” thì không có gì phải bàn cãi. Người dân Libya đã được trả giá xứng đáng cho việc đứng lên lật đổ chế độ độc tài Kadhafi. Còn niềm “kiêu hãnh” thì lại bị vấy bẩn bởi chiến thắng cuối cùng, trong cảnh hỗn loạn trả thù điên cuồng của những người nổi dậy đối với Kadhafi dẫn đến cái chết thảm và không rõ ràng của hai bố con nhà độc tài thất thế.

Nhìn cảnh tượng các chiến binh Misrata hân hoan mang xác của hai cha con kẻ bại trận được quấn trong những chiếc chăn sơ sài bẩn thỉu về trưng bày trong một kho lạnh bảo quản thực phẩm như một chiến lợi phẩm thì khó có thể gọi đây là một chiến thắng đáng kiêu hãnh. Và người ta cũng đặt câu hỏi về số phận của không ít những người trung thành với với Kadhafi bị bắt sống rồi sau đó không biết ra sao.

Còn “đoàn kết” thống nhất ư? Theo tác giả bài báo thì đất nước Libya đang bị chia rẽ giữa các vùng trong việc tranh công chiến thắng. Misrata thành phố trọng điểm của cuộc chiến thì chống lại Benghazi thủ phủ của cuộc nổi dậy, rồi các vùng chống lại chính quyền trung ương, những người chỉ huy chiến trận chống lại lãnh đạo chính trị, những người có đầu óc tự do chống lại những người có tư tưởng Hồi giáo toàn thống… đó là hàng loạt những mâu thuẫn đã và đang nảy sinh trong đất nước Libya thời kỳ hậu Kadhafi.

Le Nouvel Observateur kết luận, “Đúng là Kadhafi đã bị đánh đổ nhưng nhà độc tài này để lại sau mình một đất nước Libya đang bị xé ra từng mảnh. Không ít mây đen đang kéo đến trên bầu trời sa mạc Libya”.

Khủng hoảng nợ công: Châu Âu bất lực

Trong tuần, cuộc giải cứu khẩn cấp khủng hoảng nợ công của châu Âu là tâm điểm thời sự. Hai Hội nghị Thượng đỉnh liên tiếp của các nước trong Liên Hiệp Châu Âu hôm 26 rạng sáng sáng 27 tháng 10 cuối cùng cũng đã đưa ra được một vài giải chống khủng hoảng, ban đầu tạm làm yên tâm thị trường tài chính và các nước trong khu vực đồng euro. Tuy nhiên, mối lo ngại khủng hoảng lây lan vẫn còn đó.

Đề cập đến chủ đề này, Le Nouvel Observateur chạy hàng tựa khá bi quan “ Euro : cuộc khủng hoảng không hồi kết”.

Le Nouvel Observateur quan sát thấy, kể từ khi cuộc khủng hoảng nợ công của Hy Lạp đe dọa lây lan khắp châu Âu, từ Bruxelles đến Francfurt rồi Berlin, liên tiếp các cuộc gặp Thượng đỉnh đã diễn ra cùng các buổi ăn tối làm việc liên miên giữa lãnh đạo Pháp-Đức, các kế hoạch giải cứu lần lượt được đưa ra nhưng châu Âu vẫn chưa thể ra khỏi cuộc khủng hoảng nợ đang đe dọa làm tan vỡ khu vực đồng euro.

Dù vậy nỗ lực của các nước châu Âu vẫn không có kết quả cụ thể. Do đâu mà cuộc khủng hoảng vẫn cứ dằng dai không tìm ra lối thoát bất chấp các sáng kiến được đưa ra?

Theo Le Nouvel Observateur thì trước hết vẫn là do kinh tế Hy Lạp tiếp tục lún sâu vào suy thoái. Dù có áp dụng biện pháp thắt lưng buộc bụng thế nào đi nữa thì Athens cũng sẽ không trả được hết số nợ 350 tỷ euro. Cần phải xóa 50% nợ cho nước này, nhưng các ngân hàng ban đầu không chịu. Phải đến cuộc họp Thượng đỉnh hôm 27 /10, họ mới chịu chấp nhận đề nghị này cùng điều kiện là các ngân hàng phải được cấp thêm vốn, ít nhất là 110 tỷ euro.

Một điểm bất đồng khác giữa Pháp và Đức khiến các kế hoạch giải cứu lâm vào bế tắc, đó là tổng thống Pháp thì muốn nâng mức Quỹ Bình ổn Tài chính châu Âu FESF lên đến 1000 tỷ, thậm chí 2000 tỷ, thay vì ở mức 440 tỷ như hiện nay, nhưng Đức vẫn nói “không” . Giải thích cho bất đồng quan điểm căn bản của hai nước, một nhà thương thuyết của Pháp ví von rằng “ ở Pháp, khi có hỏa họan người ta gọi ngay lính cứu hỏa đến. Ở Đức người ta lại cho rằng nếu gọi người đến cứu sớm quá thì mọi người sẽ không chịu lo phòng chống hỏa hoạn nhà mình và tiếp tục thói quen bất cẩn…” Trong cuộc khủng hoảng đồng euro, Pháp là nước dễ bị tổn thất nên rất sợ khủng hoảng lây lan. Còn Đức muốn dạy cho các nước bài học về kỷ luật chi tiêu mặc dù bà thủ tướng Đức Angela Merkel hiểu thế nào rồi cũng phải hành động. Trong khi chờ đợi thế giới bắt đầu phẫn nộ với sự chậm trễ của châu Âu mà trong đó nguyên nhân không nhỏ bắt nguồn từ thái độ lưỡng lự giữ lợi ích và trách nhiệm của Đức, nước duy nhất ở phương Tây có khả năng thay thế vai trò đầu tàu kinh tế thế giới của Mỹ đang bị hụt hơi.

Nokia tìm lại thời hoàng kim trong lĩnh vực điện thọai di động

Tiếp tục với đề tài kinh tế, tạp chí L’Express tuần này có lọat bài phóng sự về Nokia. Biểu tượng hàng đầu một thời của lĩnh vực điện thoại di động và là niềm tự hào của Phần Lan đang bị đe dọa bởi thành công của iPhone và sự cạnh tranh khốc liệt tại châu Á. Nokia đang có ý định phục thù với việc chuẩn bị tung ra một loại máy điện thoại thông minh thế hệ mới kết hợp với nền tảng của Microsoft. Sự kiện này đang được người dân Phần Lan hồi hộp đón chờ.

Là một biểu tượng của quốc gia, điện thoại cầm tay Nokia đang phải đối mặt với thách thức lớn ngay tại đất nước Phần Lan trước sự xâm nhập ồ ạt của iPhone. Còn nhớ, trong vòng chưa đầy 10 năm, từ 1990 đến 1998, tập đoàn Nokia đã vươn lên nắm vị trí số 1 thế giới trong lĩnh vực sản xuất máy điện thoại di động. Ít ai biết được Nokia là công ty thành lập từ năm 1865, ban đầu chuyên sản xuất bột giấy sau qua nhiều lĩnh vực và dừng chân ở viễn thông với thành công lớn nhất. Nhưng hào quang của Nokia đã nhanh chóng vụt tắt trước sự xuất hiện của Appel và Samsung trên thị trường điện thoại công nghệ cao. Trong vòng 4 năm Nokia bị mất 20 % thị trường. Dù vậy người khổng lồ Nokia vẫn chiếm lĩnh vị trí số 1 trong lĩnh vực điện thoại di động, chiếm 22,8% thị phần thế giới.

Theo L’Express, năm ngoái, Nokia vẫn bán ra thị trường 450 triệu máy điện thoại di động. Nhưng đến lúc này nhãn hiệu nổi tiếng chỉ bán được có 5000 sản phẩm máy điện thoại di động trên toàn thế giới. Vì sự sống còn của mình, nhà sản xuất này phải làm một cuộc bứt phá bắt tay với Microsoft cho ra đời một thế hệ điện thoại thông minh mới. Hôm 26 tháng 10 vừa qua tại Luân Đôn, Nokia đã giới thiệu một sản phẩm mới có trang bị Windows Phone, một hệ khai thác chưa từng có cho đến giờ. Hai mẫu điện thoại mới này sẽ được tung ra thị trường 6 nước châu Âu trước khi tới Hoa Kỳ thách thức với Apple.

Trong gần 50 năm tồn tại Nokia đã thành công trong việc chuyển từ sản xuất giấy sang lĩnh vực dây cáp điện, rồi chế tạo máy tính, máy thu hình và cuối cùng là lĩnh vực viễn thông. Rất có thể nhà khổng lồ sẽ tìm đuợc nguồn cảm hứng sáng tạo lại cho mình.

New York thành phố có văn hóa và chủng tộc đa đạng nhất thế giới

Tiêu điểm của L’Expresss tuần này là New York với nhiều bài phóng sự nói lên sức sống của thành phố nổi tiếng nhất nước Mỹ vừa xa hoa giàu có, vừa bình dân và đặc biệt đây là một thành phố cởi mở và đa dạng nhất thế giới.

Đáng chú ý là bài viết về cư dân của thành phố New York, tạo nên sự đa dạng về văn hóa mà không nơi nào trên thế giới có được. .

Tờ báo cho biết gần 4/10 dân New York sinh ra ở nước ngoài. Tác giả bài báo cho hay, đến New York nếu bạn gọi số máy 311 để hỏi chỉ dẫn về dịch vụ của thành phố, bạn sẽ phải nghe một loạt các giải đáp bằng tiếng Tây Ban Nha, Trung, Nga, Ả Rập, tiếng TriềuTiên và cả thổ ngữ Haiti. Từ năm 2008, thị trưởng New York ra lệnh tất cả các cơ quan của thành phố đều phải cung cấp cho người dân các loại biểu mẫu văn bản bằng 6 thứ tiếng nói trên. Đối với các thứ tiếng khác thì luôn có phiên dịch theo yêu cầu.

Theo thống kê chính thức, năm 2010, có 3 triệu người nước ngoài sống ở New York, chiếm 36% dân số thành phố và chiếm 43% dân số lao động. Theo quy định của Mỹ, những người nhập cư là những người sinh ra ở nước ngoài đến Mỹ sinh sống, còn con cháu họ sinh ra ở Mỹ không thuộc diện người nhập cư. Tòa thị chính thành phố cho biết, các học sinh ở các trường học công lập của thành phố sử dụng tới 176 ngôn ngữ khác nhau. Ở nhà thì có một nửa người New York nói thứ tiếng khác ngoài tiếng Anh. Một phần tư dân số thành phố không nói thạo tiếng Anh vì thế đừng nên chê người Mỹ nói tiếng Anh không chuẩn. Giờ đây, cộng đồng người nhập cư đến Mỹ có nguồn gốc từ khắp nơi trên thế giới, được thành phố đón nhận một một cách cởi mở tạo nên một vẻ đa dạng phong phú về mọi mặt cho New York.

Ngoan ngoãn phục tùng chồng để bảo vệ hạnh phúc gia đình?

Để kết thúc mục điểm tuần báo hôm nay, xin giới thiệu một cách mới để giữ gìn hạnh phúc gia đình của các phụ nữ Malaysia, đăng trên tuần báo Le Monde, đó là ngoan ngoãn phục tùng hoàn toàn. Đó cũng là tôn chỉ mục đích của câu lạc bộ những bà vợ biết nghe lời chồng, viết tắt của tiếng Anh là OWC (obedient Wives’Club). Loại hình câu lạc bộ này được khởi xướng hồi tháng 6 năm nay đến giờ đã thu hút được khỏang 800 thành viên ở khắp Malaysia chủ yếu là theo đạo Hồi, dù câu lạc bộ vẫn mở cửa cho tất cả các phụ nữ không phân biệt tôn giáo.

Tham gia câu lạc bộ, các thành viên được hướng dẫn cách phục tùng nghe lời chồng trong mọi phương diện cuộc sống, để làm sao họ vừa là một bà nội trợ đảm đang vừa là người mẹ hết lòng lo cho con cái và nhất là trở thành người tình lý tưởng của chồng. Theo những người khởi xướng câu lạc bộ để hạn chế việc ly dị và bạo lực gia đình, thì cách tốt nhất là người vợ phục tùng hoàn toàn người chồng, nhất là trong chuyện chăn gối. Mục tiêu câu lạc bộ là giảm tỷ lệ ly dị mà trong khoảng từ năm 2005 đến 2009 đã tăng 55%, và đấu tranh với tình trạng ngoại tình và chấm dứt bạo lực gia đình đang phát triển trong xã hội Malaysia.

Mặc dù mục đích đề ra như vậy nhưng việc ra đời của “Câu lạc bộ các bà vợ phục tùng chồng” đã gây phản ứng phẫn nộ cho nhiều công dân và tổ chức xã hội ở Malaysia. Bộ trưởng phụ trách các vấn đề phụ nữ và gia đình Malaysia coi đây là một bước lùi trong phong trào giải phóng phụ nữ. Thế nhưng, câu lạc bộ vẫn tiếp tục cho mở các chi nhánh ở Jordani, Indonesia và Singapore. Những người khởi xướng câu lạc bộ còn dự tính từ nay đến cuối năm sẽ phát triển loại hình câu lạc bộ này sang nhiều nước Tây Âu.